Iyo HA NHI Nharaunda yeMakumi matanhatu Evanhu vemadzinza muVietnam

Hits: 361

     Yakadanwa zvakare Co cho, U Ni uye Xa U Ni, iyo HA NHI ine vagari vanosvika 19,954 vanogara mumatunhu e Lai Chau1 uye Lao Cai 2. Mutauro we HA NHI ndewe Tibeto-Burmese3 boka. Iyo HA NHI inonyanya kunamata madzitateguru avo.

    Ivo vanorarama nekukura mupunga mune milpas kana minda. Ndomumwe wemadzinza ane ruzivo rwakanaka rwekutora zvakare minda yakadzika pamakomo, vachichera migodhi, kuvaka madamu madiki, vachishandisa mombe sechiyere uye vachiita gadheni padyo nedzimba dzavo.

    Kuchengeta mhuka kunogadzirwa. Kusuka uye basketry zvakakurumbira. Yaimbove yakawanda, iyo HA NHI yaigona kuzvigadzirira zvipfeko. Zvipfeko zvevakadzi zvinosiyana pakati pezvikamu zvidiki zvakasiyana: zvakashongedzwa nemapatani ane mavara (muLai Chau) kana indigomuLao Cai).

    Ivo HA NHI vane mararamiro ekugara. Imwe neimwe hamlet ine 50-60 dzimba. Iyo HA NHI ine nhengo dzemhuri dzakawanda. Imwe neimwe mutsara inosanganisira matavi mazhinji. Makore ese, panguva Kupemberera Mwaka Idzva, nhengo dzedzinza rimwe chete dzinoungana kuti vateerere murume akura achitaura pamusoro pemadzitateguru avo. Mamwe wedzinza anoyeuka kumashure kwazvo mazera avo makumi mana.

    Vana vanowanzo tora zita rababa vavo kana remhuka inomiririra mazuva avo ekuberekwa sezita ravo repakati. Vechidiki varume nemhandara vakasununguka kusarudza vavanoda. Vaviri vaviri vanoenda kuburikidza nemichato miviri. Mushure memuchato wekutanga jaya nemhandara vanova murume nemukadzi. Muroora anouya kuzogara nemhuri yemurume wake uye anotora tne zita remhuri yemurume wake. Matrilocal pekugara inoonekwawo. Muchato wechipiri wakarongeka kana vaviri ava vakapfuma kana kuita mwana.

    Tsika dzemariro dzinosiyana zvichienderana nematunhu, asi mamwe maitiro akajairika akakunda. Kana munhu achinge afa, chikamu chemukati meimba yake yekurara chakabviswa, uye atari yemadzitateguru yakabviswa. Chitunha chakaiswa pamubhedha mukicheni uye kuvigwa kumaawa akanaka nemazuva. Iko hakuna kumakuva kwemusha wese. Guva harina kuzadzwa nevhu rakaputirwa neuswa.

    Pakakomberedza guva, mabwe akaunganidzwa; hapana imba yemariro yakavakwa.

    Iyo HA NHI ine zvinyorwa zvekare zvekare uye nyaya refu n mavhesi. Majaya nemhandara vanotamba zvavo vekutamba vachiperekedzwa neparcionion. Ivo vanoratidza rudo rwavo b vachitamba mashizha-oboe, lip zither uye marita. Vasikana vadiki vanofarira kutamba am-ba met-du, tuy-huy or nat-xi (mhando dzakasiyana dzemhando dzechinyakare) manheru. Vakomana vadiki vanotamba la-khu, tambo zither. Pamabiko, zvigubhu, makandira, nemisimba zvinoitwa. Iyo HA NHI ine nziyo dzakawanda senge lullabies, duet nziyo, nziyo muchato kuchema kuchema bhiza, kugamuchira vaenzi, uye kugamuchira Goredzva. Rwiyo rwemuchato rwe HA NHI mu Muong Te Dunhu of Dunhu reLai Chau inoumbwa nemavhesi mazana mana.

Ha Nhi Hamlet - Holylandvietnamstudies.com
HA HAI hamlet muLao Cai (Kwayaka: VOV nyika)

ONA ZVAKAWANDA:
◊  KUNZANGANISWA KWEMA 54 ETHNIC GROUPS muVietnam - Chikamu 1.
◊  Iyo BA NA Nharaunda yeMagariro makumi mana nemaviri eVietnam.
◊  Iyo BO Y Nharaunda ye makumi matanhatu makumi mana emarudzi muVietnam.
◊  Iyo BRAU Nharaunda makumi matanhatu nemakumi matanhatu Evanhu vemuVietnam.
◊  Iyo BRU-VAN KIEU Nharaunda yemakumi mana emadzinza eVietnam.
◊  Iyo CHO RO Nharaunda makumi matanhatu nemaviri eEcos muVietnam.
◊  Iyo CO HO Nharaunda ye makumi matanhatu makumi mana emarudzi muVietnam.
◊  Iyo CONG Nharaunda yemakumi matanhatu Evanhu vemadzinza muVietnam.
◊  Iyo CHUT Nharaunda makumi mashanu nemaviri Evanhu muVietnam.
◊  Iyo CHU RU Nharaunda yemakumi matanhatu emadzinza eVietnam.
◊  Iyo CHAM Nharaunda yemakumi matanhatu Evanhu vemuVatema muVietnam.
◊  Iyo DAO Nharaunda ye makumi matanhatu makumi mana emarudzi muVietnam.
◊  Iyo GIAY Nharaunda ye makumi matanhatu makumi mana emarudzi muVietnam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo): CONG DONG 54 Dhani toc Viet Nam - Phan 1.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi BA NA trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi Bo Y trong Cong dong 54 Dhon toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi BRAU trong Cong dong 54 Dhani toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi BRU-VAN KIEU trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi CHO RO trong Cong dong 54 Dhani toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi CHAM trong Cong dong 54 Dhani toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi CHU RU trong Cong dong 54 Dhon toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi CHUT trong Cong dong 54 Dhon toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi CONG trong Cong dong 54 Dhat i toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi DAO trong Cong dong 54 Dhon toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi GIAY trong Cong dong 54 Dhani toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi GIA RAI trong Cong dong 54 Dhani toc anh em o Viet Nam.
Shanduro yeVietnamese (vi-VersiGoo) neWebhu-Izwi (Webhu-Audio):  Nguoi HA NHI trong Cong dong 54 Dhon toc anh em o Viet Nam.
◊ nezvimwewo.

BAN TU THU
07 / 2020

ZVINYORWA:
1 :… Kuvandudza…

CHERECHEDZA:
◊ Kunobva & Mifananidzo:  Mapoka makumi matanhatu Emarudzi muVietnam, Thong Tan Vabudisi, 2008.
Zvese zvinyorwa uye zvinyorwa zvemavara zvakaiswa naBan Tu Thu - gvanevachar.com

(Yakashanyira 1,059 nguva, 1 anoshanyira nhasi)