TEMPLE YEMARI YENYAYA - Nzvimbo inotyisa yeVamwari veMartials Arts - Chikamu chekutanga

Hits: 637

HUNG NGUYEN MANH

    Maererano ne Dai Nam thuc luc [Nami Nam thực lục] (Zvinyorwa zve Dai Dai) (volume 17), the Nguyen [Nguyen] Dynasty yakavaka yakasimba feudal system uye yakashandisa zvehondo kumisa kukwikwidza kwevapfumi. Vatungamiriri vemauto vakasangana kurwirawo Tay Mwanakomana [Tây Sơn] uye kuva mukuru nenzira iyoyo. Naizvozvo, mushure menguva yerunyararo, mambo akaraira kuti ivake chikoro chezvemuchato uye kuvakwa kwetembere yetsiva Hue [Hue]kuchamhembe kweHuong [Hương] Rwizi. Iyo Tembere yemitambo yemahara yakavakwa muna 1835, Year the Goat, at An Ninh [An Ninh] Musha, Huong Tra [Hương Trà] Dunhu). Bo Le [Bộ Lễ] (Ministry yeRites) yakamisa seti rekodhi, kudzorera ruzivo kubva ku Ly [dza] imba youmambo. Ly Thuong Kiet [Lý Thường Kiệt] vakunda Tong [Tống] mauto; Tran Quoc Tuan [Tran Quoc Tuan] akave nekukunda kwakawanda uye akanyora bhuku rinokosha reMauto; Tran Nhat Duat [Tran Nhat Duat] vakundwa Nguyen [Original] mauto anokunda ane mbiri. Munguva ye Le [Le] Dinh Liet [Đinh Liệt] aive mutungamiri wekugadziriswa kweshoko reWu (China. Pane rondedzero yacho, maive neano mukurumbira uye anodada Le Ngoi [Lê Ngôi]. Under Le Trung Hung'Le Trung Hung] kutonga, Hoang Dinh Ai [Hoàng Đình Ái] yakava nekubudirira kwakawanda uchishandisa uta uye minondo.

     Vatungamiriri vemauto vaive nesimba rakawandisa vanogona kuita hunyanzvi hwavo pamberi pamambo uye vakasimudzirwa pasina bvunzo. Semuyenzaniso, Mac Dang Dung [Mạc Đăng Ndove] aive mubati wehove aive nesimba rakatanhamara. Pane imwe nguva, akaenda kuguta guru. Ndichiri kupfuura Giang Vo [Giảng Võ] Chikoro, akaona vaikwikwidza uye vanorema-vanokwikwidza vachikwikwidza pamberi pamambo. Kuona iye anokunda achizvikudza mushure mekukunda, Mac Dang Dung [Mạc Đăng Ndove] akakumbira mvumo yekukwikwidza mukuhwina. Nekudaro, mambo vakamubvunza kuti asimudze. Akasimudza zviyero zviviri zvemazana emakiroko pasina kutsvaira uye ndokuva mhare yeuremu. Mac Dang Dung [Mạc Đăng Ndove] akakudzwa kuve mutungamiri wevose vanorwisa uye nevanorema -vanosimudza. Pashure paizvozvo, akagadza Ko chi huy su [Đô chỉ huy sứ] (wavarwi. Pamberi apo, Mac Dang Dung [Mạc Đăng Ndove] akakunda vavengi uye akakunda simba.

    Mushure maizvozvo, akatora chigaro choushe uye akatanga kusika Mac [Mạc] Dzinza. Kunyangwe iye aive mambo, kare, zvehondo zvaimhanya muropa rake, saka aigara achida kukwikwidza nemauto emamarins mudare ramambo. Chero ani zvake airasikirwa naye aizoendeswa pasi. Paakasangana nevadzidzi vatsva vekumhanya, aivadenha kuti vamurove kuitira kuti aonekwe sevachangopedza kudzidza.

    munguva Nguyen [Nguyen] Nguva dzaIshe, Dao Duy Tu [Dào Duy Từ] aive nemukurumbira nekuita hunyanzvi, uye bhuku rake remauto. Paivapo Ton uyo Thuan [Tôn Thất Thuần] ndiani akakunda vavengi; Nguyen Huu Tien [Nguyễn Hữu Tiến] uye Nguyen Huu Dat [Nguyễn Hữu Dật] anokunda Trinh [Trịnh] mauto akawanda kazhinji pamwe nevatasvi vemabhiza. Pakazosvika nguva ye Nguyen [Nguyen] wedzinza, maive Chu Van Tiep [Chu Văn Tiếp], Vo Tanh [Võ Tánh] ivo vaiva nemanomano uye vakashinga. Zvakare, Ton Hoo [Tôn Thất Hội] aive nezvakawanda zvakanaka; Nguyen Van Truong [Nguyễn Văn Trương] vakunda Tay Mwanakomana [Tây Sơn] Mauto; Nguyen Hoang Duc [Nguyen Hoang Duc] akatumidzwa zita rekuti Tiger General. Pakati pevatungamiriri vehondo gumi nevatanhatu, pakanga paine gumi nenhatu akanamatirwa ipapo Mieu lich dai de vuong [Miếu lịch đại đế vương] makumi maviri neshanu vakanamatirwa Thai miu [Thái miếu] uye Ivo mamau [Thế miếu] wepa Nguyen [Nguyen] Dzinza.

    Mugore ra20 ra Minh Mang'Minh Mạng] kutonga (1839), kanzuru yedare yakaraira kuti matatu yakamisikidzwa iiswe muchivanze chemberi kwetembere yetembere yeamarina gumi. Pamatenga akavezwa mazita avo, dzimba dzekugara, mazita, uye mipiro panguva yekutonga kwe Gia Murefu [Gia Murefu] uye Minh Mang [Minh Mạng]. Ivo vaive: Truong Minh Giang [Trương Minh Giảng] (Gia Dinh [Gia Định]), Pham Huu Tam [Phạm Hữu Tâm] (Thua Thien Hue.), Ta Quang Cu [Tạ Quang Cự] (Thua Thien Hue.), Nguyen Xuan [Nguyen Xuan] (Thanh Hoa [Tanya Há]), Pham Van Dien [Phạm Văn Điển] (Thua Thien Hue.), Phan Van Thuy [Phan Văn Thủỵ] (Quang Nam [Quảng Nam]), Mai C Ngon [Mai Công Ngôn] (Thua Thien Hue.), Le Van Duc [Lê Văn Đức] (Vinh Long [Vĩnh), Tran Van Tri [Trần Văn Trí] (Gia Dinh [Gia Định]), Uye Ton Bat [Tôn Thất Bạt] (Thua Thien Hue.. Muna 1854, vari kupomerwa mhosva yeku "preparation" mukuchinja kwe Hong Bao [Hồng Bảo] (mukoma waTu Duc [Tự Đức]), zita re Ton Bat [Tôn Thất Bật] akabviswa kubva stereki.

    pasi Tu Duc'Tực] kutonga, pakanga paine mamwe matenga maviri akavakirwa tien si vo [tiến sĩ võ] (vanachiremba vemitambo yehondo).1865,, Mwaka weShato (1868), uye gore reNyoka (1869. Ivo vaive: Vo Van Duc [Võ Văn Đức] (Quang Nam [Quảng Nam]), Vo Van Luong [Võ Văn Lương] (Quang Tri [Quảng Trị]), Van Van [Văn Vân] (Thua Thien Hue.), Pham Hoc [Phạm Học]Quang Nam [Quảng Nam]), Nguyen Van Tu [Nguyen Van Tu] (Binh Dinh [Bình Định]), Duong Viet Thieu [Dương Việt Thiệu] (Thua Thien Hue.), Ita Van Kiet [Đỗ Văn Kiệt] (Quang Tri [Quảng Trị]), Dang Duc Tuan [Dang Duc Tuan] (Binh Dinh [Bình Định]), Tran Van Hien [Trần Văn Hiển] (Thua Thien Hue.), Uye Le Van Truc  [Lê Văn Trực] (Quang Binh [Quảng Bình])¹

    Zvisinei, panguva yekubvumidzwa kwepamutemo, Minh Mang [Minh Mạng] yakawedzera mamwe maitiro: Kutanga, munhu wacho anofanira kunge akave akaratidzira hunhu, uye aigona kugadza muenzaniso kuzvizvarwa zvinotevera. Nekuda kwemabatirwo acho, vamwe vanhu vakabviswa kubva pamazita, kusanganisira Ly Thuong Kiet [Lý Thường Kiệt], anga ari muchekwa (?)

    Tran Nhat Duat [Tran Nhat Duat], Dinh Liet [Đinh Liệt], Hoang Dinh Ai [Hoành Đình Ái] vaingoonekwa chete sevatungamiriri vemauto munhandare dzekurwira. Kunze kwezvo, pakanga paine mamwe mandarin mu Nguyen [Nguyen] Dhivhizheni inongotariswa sevanodzidzisa kumashure. Ton uyo Thuan [Tôn Thất Thuần] yaingove liet yevo, kwete cao liet. Nguyen Hoang Duc'Nguyen Hoang Duc] tarenda rakanga risingashamisi.

     Pakupedzisira, Minh Mang [Minh Mạng] inobvumirwa kuti matanhatu emamarita anamirwe muNha giai vu ta hii [giải vũ tả hữu] (imba yekuruboshwe uye Imba yekurudyi). Tran Quoc Tuan [Tran Quoc Tuan] uye Le Khoi [Le Khoi] vaive majenare akakurumbira kubva kuhumambo hwapfuura. Rondedzero yakatenderwa yaivawo ne Nguyen Huu Dat [Nguyen Huu Dat] uye Nguyen Huu Truong [Nguyễn Hữu Trương] vaive vakuru vedare panguva Nguyen [Nguyen] Dzinza.

     Kuti vatarisire Tembere yehondo yehondo, kwaive nevarwi makumi maviri mumhuri dzepedyo vaitarisira kunamatwa kwegore negore kaviri muchirimo. Kunamatira uku zviviri zvakaitwa mushure mekunamata kwe Lich dai de vuong [Lich đại đế vương]. Mhemberero dzekunamatira idzi dzaisanganisira nyati imwe, mbudzi imwe, mbiri yenguruve, uye matani mashanu emapfunde.

… Pfuurira mberi…

BAN TU THU
12/2019

CHERECHEDZA:
◊ Mufananidzo - sosi: vn.360plus.yahoo.com

ONA ZVAKAWANDA:
◊  RUGWARO RUTSORO uye MARI YEMABHUKU EVIETNAM - Chikamu 1
◊  RUGWARO RUTSORO uye MARI YEMABHUKU EVIETNAM - Chikamu 2
◊  RUGWARO RUTSORO uye MARI YEMABHUKU EVIETNAM - Chikamu 3